| |
|
二、蒙古文绘图本《目连救母经》与
丹巴道尔吉·固师翻译的《目连救母经》的关系
蒙古文绘图本的成书基本上在19世纪末20世纪初，是在西热图·固师·绰尔吉和喀尔喀蒙古的阿拉坦格日勒·乌巴什翻译的《目连救母经》之后出现的。在上面的六种版本中，我们选择Mong417本、卡拉本、科学院本和甘丹寺本四个版本做比较研究。经过具体内容的比较，我们初步断定Mong417本与科学院本两者之间的关系很密切，可能具有直接的渊源关系。如Mong417本与科学院本中目连出国经商以后目连母亲所犯罪行都是先残忍宰杀各种牲畜，再棒打三宝师僧。而卡拉本和甘丹寺本中是两件事件的顺序正好相反。
Mong417本中说：“ Molon gatun mydgal-i qudalduga-dur oddugsan qoyina olan quwarag ireged burqan-i takiju takil beled?ü olan nom-i ungsiqui-dur ?ikin-dur minü sonosgulun buu jangginaba kemen burqan takil-ud-i unagaju orkigad olan quwarag-ud-i urtu modu bariju k?gen yabugulugad qural nom-i tasulba。 ” （目连夫人在目连出国经商的背后，众多僧侣来到家中供奉佛陀，诵经念佛的时候，目连夫人说：“不要让我听到他们的吵杂声”，于是手持长棍棒打僧侣，将他们赶出家门，断了佛事。）
科学院本中说：：“ Ji?i tengde?e molom qatun anu labug-yi quduldugan-dur gadagsi oddugsan qoyina olan quwarag-yi ireged burqan-i takiju takil baling beledkejü olan nom-yi ungsiqui-dur molom qatun minü ?ikin-dür buu üjegüle kemeged burqan takil nigud-yi quriyan unaju orkigad olan quwarag-ud-yi urtu modu berege-ber jang?iju kügen yabugulugad qural nom-yi tasulju maguu-dur üjeged küngde yeke nigül-i durabar üileddüjü sagubai。”（目连夫人在目连出国经商的背后，众多僧侣来到家中供奉佛陀，诵经念佛的时候，目连夫人说：“不要让我听到他们的吵杂声”，于是手持长棍棒打僧侣，将他们赶出家门，断了佛事。）（第四叶上下）
而且，科学院本与卡拉本和甘丹寺本之间表现出明显的差异。如天地诸神和百鸟为目连孝心所感动的场面的描写，三个版本就体现出分歧。
卡拉本中说：“tegun-e?e deger-e tngri-ner tabun ongge-yin bugu bolun qubilju aman-dur ?e?eg jaguju ireged eke-yin kegür-ün emüne tallbiba：?agan qun sibagu egülen-e?e baguju ireged nidün-e?e nilbusun ?uburigulun eldeb jüil-ün sibagu-nugud qosigu-bar siroi j?gegen tere kegür deger-e talbibai。”（从此，诸天神化作五色鹿，口衔鲜花，置于目连母亲坟墓前；白天鹅从云中飞下来，眼中流泪，百鸟皆嘴衔泥土，添于目连母亲的坟墓。）
甘丹寺本中说：“tegun-e?e deger-e tngri-ner tabun ongge-yin bugu bolun qubilju aman-dur ?e?eg-i jaguju ireged eke-yin kegür-ün emüne tallbiba：?agan qun sibagu egülen-e?e baguju ireged nidün-e?e nilbusun ?uburigulun eldeb jüil-ün sibagu-nugud qosigu-bar siroi j?gegen tere kegür deger-e talbibai。”（从此，诸天神化作五色鹿，口衔鲜花，置于目连母亲坟墓前；白天鹅从云中飞下来，眼中流泪，百鸟皆嘴衔泥土，添于目连母亲的坟墓。）
科学院本中说：“tegung?e deger-e tngri-neri bügüdeger irejü tabun ongge-yin bugu aman-dur ?e?eg-i jaguju iriged eke-yin kegüür-yin emüne tallbilba：?agan qung sibagun egülen-e?e baguju iriged nidün-e?e ?isun ?uburagulun eldeb jüilün sibagud qosigu-bar siroi j?gen tere kegüür-ü degere talbibai。”（从此，诸天神都来哀悼，五色鹿口衔鲜花，置于目连母亲坟墓前；白天鹅从云中飞下来，眼中出血；百鸟皆嘴衔泥土，添于目连母亲的坟墓。）
在三个版本中，卡拉本和甘丹寺本中天神化作五色鹿，白天鹅眼中流泪；而科学院本中天神前来哀悼和五色鹿口衔鲜花是分开的，而且白天鹅眼中出血。由此，可以把这四个版本分成两组---- Mong417本与科学院本、卡拉本与甘丹寺本，而且它们来自于两个不同的译本。那么，这两个译本是什么样的译本呢？首先我们在四个绘图本与丹巴道尔吉译本之间进行比较。
科学院本中目连出国经商临走前吩咐母亲说：“ijei minü ta gertegen saguju margasi-a?a ekilen burqan-dur jula kü?i -i ergüjü nom-yi ungsigulju ba?ag bariju ?glig üggüged ,bursang quwarag-ud-tur bangwad idegen-i sayitur ergüjü takin sagu.yeke ba baga terigüten-i asaran degedüs ba ebüged nasutan-i yosu?ilan küngdüleged edüre süni-yin ?ag-tu ürkülji buyan-i quriyaju arigun süsüg sedkil-i egüske.ijei minü qoitu jayagan-du burqan-u qutug-yi olqu mon.ijei minü asarin gurban maguu jayagan-u jobulang-un üre-yi tasulqu qeregtei.ijei minü ki?iyegtün kemebe. ”（母亲您留在家中，从明天起给佛烧香点灯，给三宝师僧广设施舍，爱护老幼，孝敬老人，不分白天黑夜要时常行善积德，这样母亲您日后必将获得佛果。母亲啊，您可要断绝世间三恶运的苦果，母亲您千万不要忘记孩儿的吩咐。）
丹巴道尔吉译本中有这一段话：
sayitur gertegen saguju managar üdesi
sa?a küji jula tülejü,nom ungsi.
Sakin ba?ag bariju üglige üggüred
Sagar ügegüy-e bursang quwarag-ud-tur binwad idegen üg.
?tügüs-i yeke kündüle.
?cüken bogonis-i asara.
Edür büri buyan-i quriya.
ürküljide arigun süsüg sedkil-i egüske.
Aburita qoyina jayagan ?inü dügürbesü
Aldartu burqan-u qutug-i olqu ?i.
Asuri gurban magu jayagan-u
Angkita mori tasulqu ?i kemebe.
而卡拉本和甘丹寺本中没有目连对他母亲所说的这段话。
另外，只有科学院本的结尾与丹巴道尔吉译本一致，缺少目连母亲转生为婆罗门的女儿，世尊把目连母亲直接由狗身超度到天宫。科学院版本中说：“tengde?e molom qatun inü ene buyan-u kü?ün-ber noqayi-yin türül-e?e tonilagad sakilig-ud-tur türüged ilaju tegüs nüg?igsen burqan oroi degere-ni altan motur-iyan talbiju tabun jagun abasig-i üggüged magu sedkil-i inü arilju butanggui sedkil-ni gegen geyijü burqan-u jarlig-i dodora-ban orugulju itegeged buyan-tu sayin üiles-i erkilen barigad burqan-u qutug-i olbai。”
而卡拉本和甘丹寺藏本结尾中多出目连母亲转生为婆罗门的女儿，世尊再一次超度，最后升天的题材，我们认为是来自于西热图·固师·绰尔吉的译本。这样，我们认为卡拉本和甘丹寺藏本这两个版本是另一种不同于丹巴道尔吉译本的蒙古文译本和西热图·固师·绰尔吉从藏文翻译的译本的结尾相结合而产生的。
继续浏览：1 | 2 | 3 | 4 |
文章来源：《东方研究》2000年卷
|
|
|
